దేవానందపూర్

Hooghly

శరత్ చంద్రఛటర్జీ పేరు తెలీని వారెవరు?
బెంగాలీ రచయిత రాసిన అన్ని రచనలూ,
తెలుగులో అనువదించ్బడి, ఆంధ్ర పాఠకులను/కు
శరత్ బాబు తెలుగు రచయితయే!" అన్నంతగా అభిమానాన్ని పొందాడు.
దేవదాసు, మా వదిన, బాటసారి, తోడికోడళ్ళు ఆదిగా
అనేక సినిమాలు ఆయన రచనల ఆధారంగా నిర్మించబడినవి.

15 సెప్టెంబర్ 1876 లో దేవానందపూర్, హుగ్లీ జిల్లాలోని- లో జన్మించాడు.
శరత్ చంద్రఛటర్జీ యొక్క నివాసము, మున్నగునవి,
స్మారక చిహ్నములుగా ఉన్నవి.
ఆ దారిలో ఉన్న ఒక పెద్ద వృక్షము కనులకింపు.

Tags:-

Colours Bengal  ;

from Bandel station,Debanandapur/ DewaanaMd pur, Hoogly
;శరత్ చంద్రఛటర్జీ birth place  "దేవానందపూర్"
;

మా చూపులకు దృశ్యప్రసాదము

నవ నళిననేత్రా! 

ఇభరాజ వరద! సుగుణాలయా! నవ నళిననేత్రా! నారాయణా! ;
శుభముగా సుఖ శాంతి సౌభాగ్య పెన్నిధుల నీ జగతి కొసగుమా!
                                                                     మురళీధరా!                ||

దధి క్షీర నవనీత మీగడలు; ఆరగింపులు ఇవిగొ! ఆనందబాలుడా!
అభిమానము, భక్తి ప్రేమానురాగముల; రంగరించీ బాగ
తెచ్చి ఇస్తున్నాము-గారాలు కుడుచుచూ గ్రోలుమోయీ!
నే"నడిగినదె తడవుగా తేలేదు, ఏమనుచు"
కాస్తంత అలిగితే; నీ బుంగమూతిని ముద్దాడు   వెన్నెలలు                      ||

చిన్ని పెదవులను "సున్న"గా చుట్టుంచి; ఆలాగునే ఉంటే ఏలాగయా?
నీ నోటిలో సకల విశ్వమ్ములను చూపు; భాగ్యమొక్క నీ జననికేనా?!
మా ఎల్లరీ చూపులకు ఆ వింత పుణ్య మధుర ప్రసాదమ్మును
అనుగ్రహించ మరిచితే మేమూరుకోము, ముద్దుల క్రిష్ణయ్య!!                   ||

******************************************

       రచన:- కోణమానిని ;

మహిష్యాల మదుర్ చాపల తయారీ

సిందూ నాగరికతా కాలమునుండీ 

ఉత్తరభారతదేశములో  ఛటాయీల నిర్మాణములలో  

ప్రజలు నిపుణత్వమును సాధించారు.

మహిష్య- లు  పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రములోని 

నేత పని వృత్తిగా కలిగిన వ్యక్తులు.

మహిష్య- లు అధికులు బెంగాల్  లోని 

మిడ్నపూర్ జిల్లాలో నివసిస్తూటారు.

మదుర్ చాపల తయారీలో ప్రశంసలు పొందినవారు 

మహిష్యా వీవర్స్ గా నేడు వీరు పేరు గాంచారు. 

madur grass (Cyperus tegetum) ను 

చాపలకై ఉపయోగిస్తారు.

వాళ్ళు వెదురుతో చేసిన సింపుల్ గా- ఫ్రేము పైన ఈ

 చటాయీ లను అల్లుతారు.

సున్నితమైన కాటన్ దారముపోగులను 

మాదు కథీర్, శీతల చాపల అల్లికలలో వాడుతారు. 

నూలుకు అవసరమైన ప్రత్తిని:- 

Sabong, Kholaberia, Sadirhat, Ramnagar, 

Narayan Chak of Midnapur district  లలో 

సాగు చేస్తూన్నారు. 

మిడ్నపూర్ లోని మాదుర్ చటాయీలు మూడు రకములు.

అవి- Ek-rokha, do-rokha.

ఏక్-రోఖా- ఇవి సింగిల్ నేత కలిగినవి. 

దో-రోహ్కా:- డబుల్ నేత, జమిలి నేత అల్లికలతో, 

ఈ చాపలు మెత్తగా, 

కూర్చుండడానికి సుఖవంతముగా ఉంటాయి. 

Madur mats కళాత్మకతకు - 

జాతీయంగా గుర్తింపు పొందినవి.

Shital Pati Mats 

‘శీతల్ పతి ’ అనగా "చల్లని చాప".  

వీనికి వాడే వెదురు/ నారకు అవసరమైన మొక్క "ముద్ర".

ఈ murta plant  కొన్ని ప్రదేశాలలో పెంచబడే సున్నితపు మొక్క.

ఈ చెట్లు areas of Cooch Bihar districts ల 

పరిసరములలో సేద్యములో ఉంటూంది.

ఈ శీతల్ మ్యాట్స్ ఫర్ సింగ్ పారా, గవోల్ పరా పల్లె స్త్రీలు 

వీటిని నేయుటలో నైపుణ్యం కలిగినవారు.

ఆ సీమల పురుషులు 

శీతల చటాయీలకు కావలసిన ముడిసరుకులను సేకరించి తెస్తారు.

వారు. 

ఫార్సింగా, గ్యోల్పరా గ్రామ ప్రజలు 

ఎక్కువగా అల్లుతారు. 

మొహ్త్రా ఊచలు/ ఆకుపచ్చని లేత పుల్లలు-  

వీటితో తయారైన శీతల  ఛటాయీలకు 

అక్కడ ఎక్కువ విలువ ఉన్నది

ఆధారములు:- 

Shital Pati a popular mat of West బెంగాల్ ::

Shital Pati:: murta plant::

Cooch Bihar districts:-  Pharsingpara and Goalpara.; 

The raw materials:- mohtra reeds or green patidai;

Nice Catayiis: (Lokfolk- Link) 

murta plant, MATS: (Link 1) 

Shital Pati  MATS: (Link 2)

;

భగవానునికి వందనాల వరములు!

మబ్బుల మెడలో 

చక్కని- మెరుపుల దండలు వేసిన వారు ఎవ్వరో? 

వానదేవుణ్ణి- డమడమ ఉరుముల

జడిపించేదది ఎవ్వరో?

జడి, వానధారల 

చిక్కని- మెలికల -

దారుల నేర్పరచిన వారు ఎవ్వరో? 

పుడమికి మేల్ కలనేత చీరలను 

                కట్టిన వారు ఎవ్వరో? 

ఆ వలువల మడుగుల

అద్దపు బిళ్ళలు  కుట్టిన 

ప్రజ్ఞా-వంతులు ఎవరో? 

     ఎవ్వరో? వారెవరో?   

నదీఝరులలో అలల కొసలలో; 

నురుగుల ముత్యాల్ చల్లినదెవరో?  

        ఎవ్వరో? వారెవరో? 

పైరు పంటలకు  

పచ్చని "పాటల వినిపించేది" ఎవ్వరో?

ఆ గాలిబాలలకు 

చక్కని ఈ పని 

అప్పగించినది ఎవ్వరో?  

             ఎవ్వరో? వారెవరో?   

ఇన్నీ ఇన్నీ ఇన్నిన్నీ; 

ఆ విధాతసృజనల కలిమి చిత్రముల  

నిశితముగా గమనించగలిగిన వాడే కద,

                       ఈ మానవుడు!!!!!!

ఈ మనిషి పెదవుల 

చక్కని చల్లని- 

నగవు వరముల నొసగినట్టి 

                   ఆ దైవమ్మునకు

మేమిస్తాము బులిపించేటి బుల్లి వరమ్ములు,

అవే అవే! 

ఈ "శత కోటి నమస్సులు"!

"మానవత"కివి మురిపాల ఉషస్సులు!!!!!!

**********************************;

భగవానునికి వందనాల వరములు!   

;

 

పుణ్యవతి యశోదమ్మ

నిఖిల జగతినీ లీలల నూపే 

జగనాటకసూత్రధారి!
మర్రి ఆకును
డోలగ గొంటివిదేలర? క్రిష్ణా! ||

యశోదమ్మ నీ అలంకారములకు
మురిసే పుణ్యవతి;
పింఛధారి!  
నుదుట మెరిసేటి
మృగమద తిలకము;
సూర్యకిరణాళి ఊయెల; ||

నాట్యమాడు నీ పదముద్రలవి;
కాళియ ఫణమున మణులాయె
వేణుగానప్రియ!
త్రిభంగి నృత్యమ్ము సకల,
సౌందర్యాలకు డోల కదా! ||
;

nikhila jagatinI lIlala nUpE jaganaaTakasUtradhaari!
marri aakunu DOlaga goMTividEla? krishNA! ||

yaSOdamma nI alaMkaaramulaku murisE puNyavati;
piMCadhaari!  
nuduTa merisETi mRgamada tilakamu; suuryakiraNALi Uyela; ||

nATyamaaDu nI padamudralavi; kaaLiya phaNamuna maNulaaye
vENugaanapriya!
tribhaMgi nRtyammu sakala, sauMdaryaalaku DOla kadaa! ||
;

విప్రతిపత్తి లేని కథ నీదే!

;
;
;













నీ ప్రతి కదలిక మనోహరమ్ము;
విప్రతిపత్తి లేనిదీ కథ,
ఔను కదా! స్వామీ!                    ||నీ ప్రతి||

వినీల విలసిత కేశములందున;
గోలలు సేయుచు చేరె భ్రమరములు;
                 స్వామి! నీదు
వినీల విలసిత కేశములందున;
గోలలు సేయుచు చేరె భ్రమరములు            ||నీ ప్రతి||

సరసిజ రాసులు- హాస కుశలముగ;
నీ హస్త కమల; విలాసము పొందె చతురముగ        ||నీ ప్రతి||

కొలనుజలమ్ముల; రవి కిరణ బింబములు;
మెలగు వినయముగ; నీ పద నఖముల                  ||నీ ప్రతి||

ఇదియే వింత!- సకల జీవులకు; ఉన్నపాటున;
చకిత చతురముగ; ఒనగూడినవి; చిత్తోల్లాస వైభోగములు

|| నీ ప్రతి కదలిక మనోహరమ్ము;
           విప్రతిపత్తి లేని కథ, ఇది నీదే!
                                ఔను కదా! స్వామీ!!               ||నీ ప్రతి||

*********************************************;

nI prati kadalika manOharammu;
vipratipatti lEnidii katha,
               aunu kadaa! swaamii!!  ||

vinIla vilasita kESamulaMduna;
gOlalu sEyuchu chEre bhramaramulu;  swaami! nIdu           ||

sarasija raasulu- haasa kuSalamuga;
nii hasta kamala; vilaasamu poMde chaturamuga        ||

kolanujalammula; ravi kiraNa biMbamulu;
melagu vinayamuga; nI pada nakhamula ||

idiyE viMta!- sakala jIvulaku; unnapATuna;
chakita chaturamuga; onagUDinavi;
chittOllaasa vaibhOgamulu
nI prati kadalika manOharammu;
vipratipatti lEnidii katha,
                  aunu kadaa! swaamii!/mi!  ||

*********************************************;    

పునీతా గాంధిః - ఓ తాళపత్ర వినతి;(Desk-File)

ఆకు బంగారంలో "పచ్చ"దనపు మణి

పత్రమా!
నీ గొప్పదనాన్ని చిత్రించేందుకు
ఆకు పచ్చ వర్ణం- చాలు!
ఐతే,
ప్రకృతి -
తన మేనంతా
పచ్చ దనాన్ని అలుముకున్న తర్వాతే గదూ
ఏ వన్నెకైనా
శ్రీకారం చుట్టుకోబడుతూన్నది!
పూలూ, పైర్లు,
నవ నవలాడే నవ ధాన్యాలు, పళ్ళూ
వానితో అనుసంధానమైన ప్రాణి కోటీ.....
ఇన్నిన్నీ, ఇన్ని రంగులు
సింగారంగా  ప్రతిష్ఠించబడుతూన్నాయి
అంటే- మూలం నీవే సుమీ!

అందుకేనేమో
ఆది దంపతులకు
ప్రీతి ఐనవి బిల్వార్చనాదులు!!!!
గణపతికి నూటొక్క పత్రి పూజలే బహు వేడుక !!!!!!

ఓ ఆకులోని హరితదనమా!
నాడు యుగ సంధి వేళలలో
శ్రీ హరి వైకుఠాన్నీ 
ఆ ఆదిశేషు -  తల్పాన్ని వీడినాడు
ఆ వెనువెంటనే
మర్రి ఆకును పట్టాడు
శ్రీవిష్ణుమూర్తి
వటపత్రశాయిగా ముద్దులొలికాడు
వరహాల ఎత్తుగా నిన్ను గుర్తించాడు,
దైవ అర్చనలో
నిన్ను –
తన అంతర్భాగస్వామినిగా చేకూర్చుకున్నాడు
భళీ!
ఆ భగవంతుని ఈ చమత్కారం!!!!
“పత్రం పుష్పం ఫలం తోయం.....”
తామరాకుల లేఖలు
అభిజ్ఞాన శాకుంతలమ్
కాళిదాసు మహర్నాటక రచనకు
కాంతి రేఖలు ఐనవి

తాళ పత్రములే
ప్రాచీన కాలమ్మునందిన
భారతీయ సాహితిని పదిలపరచీ,
మనకు అందించినాయి

మరి, మామిడాకుల తోరణాలు
గృహ సామ్రాజ్యముల సమీరములతో
చెబుతూనే ఉంటాయి ఈలాగున....
“ఓ మానవుడా! భగవంతుడే గుర్తించినాడు
హరితదనముల పత్ర సంపద గొప్ప విలువలను
పుడమినందున సంతసాలు
నిరంతరమూ పల్లవించాలంటే
పచ్చదనమును సంరక్షించుకొనుటయె
నీదు బాధ్యత, తెలుసుకొనుమా!”

అందుకే ఓ మనుజులారా!
ధరణి తరువుల పసిడి భరిణగ
నిరంతరము ప్రకాశించాలనుచు
ఎల్లరు కోరుకుందాము

ఇలాతలముకు
ఈ సద్భావనా ఆకాంక్షలు
శుభాశీస్సుల తుషార శీకర అక్షింతలు!

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

       aaku baMgaaraMlO "pachcha"danapu maNi


# patramA!
nI goppadanaanni chitriMchEMduku
aaku pachcha varNaM- chAlu!
aitE,
prakRti pachcha danaanni alumukunna tarvAtE gadU
E vanne kainA
SrIkAraM chuTTukObaDutUnnadi!
pUlU, pairlu,
nava navalADE nava dhaanyaalu, paLLU
vaanitO anusaMdhaanamaina prANi kOTI.....
inninnii, inni raMgulu pratishThiMchabaDutUnnaayi
aMTE- mUlaM nIvE sumI!

aMdukEnEmO
Adi daMpatulaku
prIti ainadi bilvArchanaadulu!!!!
gaNapatiki nUTokka patri pUjala vEDka!!!!!!
aadiSEshu talpaanni vIDi
SrIvishNumUrti
vaTapatraSAyigaa maarADu;
varahAla ettugaa ninnu gurtiMchADu,
daiva archanalO
ninnu – aMtarBAgaswaaminigaa chEkUrchukunnaaDu
BaLI!
aa BagavaMtuni I chamatkaaraM!!!!
“patraM pushpaM phalaM tOyaM.....”
taamaraakulEKalu
SAkuMtala maharnATaka kaaMti rEKalu ainaayi.
mari, maamiDAkula tOraNAlu
gRha saamraajyamula samIramulatO
chebutUnE uMTAyi iilaaguna....
“O maanavuDA! BagavaMtuDE gurtiMchinADu
haritadanamula patra saMpada goppa viluvalanu
puDaminaMduna saMtasaalu
niraMtaramuu pallaviMchaalaMTE
 pachchadanamunu saMrakshiMchukonuTaye
nIdu bAdhyara, telusukonumA!”

aMdukE O manujulArA!
dharaNi taruvula pasiDi BariNaga
niraMtaramu prakASiMchaalanuchu
ellaru kOrukuMdaamu

ilaatalamuku
I sadBAvanaa aakaaMkshalu
SuBASiissula SIkaramulu

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&


  కవితా ప్రపంచంలో కవితా పల్లవం,
                   
                      (  కాదంబరి (pen name))


pachcha"danapu maNi ;

"ఆకు బంగరంలో "పచ్చ"దనపు మణి"
;

Kannimara Teak చెట్టు

;
ఆసియాలో అతి పెద్ద టేకు చెట్టు ఇది.
కేరళ రాష్ట్రములో,
పాల్ ఘాట్ మండలములోని
నేషనల్ పార్కు లో ఉన్న టేకు చెట్టు కన్నెమరా.
400 ఏళ్ళ ఈ మహా పాదపము,
47.5 మీటర్ ల పొడవు కలది.
కేరళలోని ,
పరంబూర్ అభయారణ్యము
(Parambikulam Wildlife Sanctuary ) లో ఉన్న
కన్నిమరా తరువు
యాత్రికులకు ఆకర్షణీయమైనది, దర్శనీయమైనది.
largest Kannimara Teak కి
1994-95 లో ఇండియా ప్రభుత్వముచే-
"మహా వృక్ష పురస్కారము" వచ్చినది.

400 old tree ; (Link)