Thursday, November 8, 2018

తిండి తిప్పలు మరచును తాను

చూపువేలు  చూపుచుండె  తల్లి యశోదమ్మ 
చూపుడు వేలు  చూపుచుండె  మా తల్లి యశోదమ్మ;
నంద గోకులములోన, జనని యశోద ;  ||
;
వెన్న జున్నులే తిండి - ఎన్నడిటుల చూడ లేదు ; 
ఎరుగమమ్మ ఇట్టి గోల !? వేలెడంత లేడు గాని  ; 
చిడు ముడుల పెట్టు మమ్ము ; పిల్లడేన ఎట్టెదుటను ; 
వేగలేకున్నాను, అని తర్జని చూపుచుండె తల్లి యశోద  ;  ||

అన్నమింత చవి చూడడు ; వెన్న, జున్నులే తిండి ; 
అటు అటుకులు - ఇటు చిటికెలతో చాలును తనకు మైత్రి ; 
చిటికెడంత స్నేహానికి - అన్ని ధారపోసేను ;
ఆకలి దప్పులు తెలియవు - ఏమి చేయగల దానను - 
;
అని తల్లడిల్లు మాతను గని, 
కన్నని నవ్వుల సౌరభమ్ముల ;
విశ్వమెల్లెడలను పరివ్యాపించు ;  || 
;
=====================;  
;
tarjani cuupucumDe yaSOda ; tarjani cuupucumDe ;
namda gOkulamulOna, janani yaSOda ;  ||
;
wenna junnulE timDi - ennaDiTula cUDa lEdu ; 
erugamamma iTTi gOla !? wEleDamta lEDu gaani  ; 
ciDu muDula peTTu mammu ; pillaDEna eTTeduTanu ; 
wEgalEkunnaanu, ani tarjani cuupucumDe talli yaSOda  ;  ||

annamimta cawi cUDaDu ; wenna, junnulE timDi ; 
aTu aTukulu - iTu ciTikelatO caalunu tanaku maitri 
ciTikeDamta snEhaaniki - anni dhaarapOsEnu ;
aakali dappulu teliyawu - Emi cEyagala daananu - 
;
ani tallaDillu maatanu gani, 
kannani nawwula saurabhammulu ;
wiSwamelleDalanu pariwyaapimcu ;  ||

Wednesday, November 7, 2018

బాల వినోదం వినోదమే

అమ్మ ప్రేమ మరిగినాడు 
మా బాల గోవిందుడు ;
ఇక అంతయునూ వినోదమే! ;
అంతటా వినోదమే! ; ||
;
మట్టిలోన పొర్లి పొర్లి ;
ఒళ్ళంతా మురికి మురికి ;
నోటినిండ - బొక్కిన చిత్తడి మిత్తియే కదా!
మోహన క్రిష్ణుని కెంపు పెదవులంతా ;
తను బొక్కిన చిత్తడి మిత్తియే ;  ||
;
"హన్న, మన్ను విందు - ఛి ఛీ, మాను మింక." ; 
అలవి కాని అల్లరి కిట్టయ్యది ;
అమ్మ యశోదమ్మ చేతిలో చెవి ;
తుంటరి కృష్ణమ్మది ఆ చెవి ;
మాయి యశోదమ్మ, 
వాని చెవులు నులిమి ; 
కన్నులెర్ర జేయునమ్మ ; 
;
"అబ్బ, నొప్పి ; అమ్మా!
 మెలి బెట్టకుమీ చెవులను ;
నేనేల తిందునమ్మా! ;
నేను నేల మన్నునేల నేను తింటాను ;
అంటే అమ్మ ఎపుడు  నమ్మదే ; ||
;
తర్జనినే చూపింది నందుని ఇల్లాలు ;
మోకు తాడు తెచ్చింది ;
తర్జనభర్జనలు లేక ;
పెద్ద రోలుకి కట్టేసింది ;
అమ్మ ప్రేమను మరిగిన దామోదరునికి ;
అంతా వినోదమే! ; ||
;
మద్ది చెట్లు కూల్చి, శాపము మాన్పిన రీతి ;
మట్టి తినుట నెపమిది ; 
బ్రహ్మాండం, విశ్వాంతరాళములు ; 
చిన్ని వదనమందు కనిన అమ్మ ; 
బేల అయ్యె, అయ్యారే! ;
హేలగ బేల యశోదమ్మ అఖిల సౌభాగ్యవతి ; || 
;
==========================;
;
amma prEma mariginaaDu 
maa baala gOwimduDu ;
ika amtayunuu winOdamE! ;
amtaTaa winOdamE! ; ||
;
maTTilOna porli porli ;
oLLamtaa muriki muriki ;
nOTinimDa - bokkina cittaDi mittiyE kadA!
mOhana krishNuni kempu pedawulamtaa ;
tanu bokkina cittaDi mittiyE ;  ||
;
"hanna, mannu wimdu - Ci CI, maanu mimka." ; 
alawi kaani allari kiTTayyadi ;
amma yaSOdamma cEtilO cewi ;
tumTari kRshNammadi aa cewi ;
maayi yaSOdamma, 
waani cewulu nulimi ; 
kannulerra jEyunamma ;  
;
"abba, noppi ; ammaa! meli beTTakumee 

cewulanu ;
nEnEla timdunammaa! ;
nEnu nEla mannunEla nEnu tinTaanu ;
amTE amma epuDu  nammadE ; ||
;
tarjaninE cuupimdi namduni illaalu ;
mOku taaDu teccimdi ;
tarjanabharjanalu lEka ;
pedda rOluki kaTTEsimdi ;
amma prEmanu marigina daamOdaruniki ;
amtaa winOdamE! ; ||
;
maddi ceTlu kuulci ; SApamu maan pina reeti ;
maTTi tinuTa nepamidi ; 
brahmaamDam, wiSwaamtarALamulu ; 
cinni wadanamamdu kanina amma ; 
bEla ayye, ayyaarE! ;
hElaga bEla yaSOdamma akhila saubhaagyawati ; ||  
;

స్వామి సన్నిధిని పరిపూర్ణం

యమున ఉన్నది ; అలలను తేలే గాలి ఉన్నది  ; 
రాధ ఉన్నది ; ఇట రాధ ఉన్నది ; 
అవనీనాధుని రాకడ ఏదీ!? ;  || 
;
పున్నమ ఉన్నది - జాబిలి ఉన్నది ; 
పున్నమి జాబిలి వెన్నెల ఉన్నది ; 
స్వామి జాడ ఏదీ!?? ;  || 
;
కొమ్మల పళ్ళు ఉన్నవి -  
సొనలు చిప్పిలు  పళ్ళు ఉన్నవి - 
తోటల లతలు - లతాగ్రములున్నవి ; 
వన్నె చిన్నెల పూవులు ఉన్నవి ; 
స్వామి కానరాడేలనొ బేలా ;  || 
;
ఎదురు తెన్నుల పరిమళమ్ములు ; 
దిశలన్నింటా నిండి ఉన్నవి ; 
క్రిష్ణా! నీదు రాకతో సార్ధక్యం ; 
నీదు సన్నిధిని పరిపూర్ణం ; 
నిఖిలం పరిపుర్ణం - వేగ రాగదోయీ ;  || 
;
===================== ; 
;
yamuna unnadi - alalapayi tElE gaali unnadi  ; 
raadha unnadi - iTa raadha unnadi ; 
awani naadhuni  raakaDa Edee!? :  || 
;
punnama unnadi -  jaabili unnadi ; 
punnami jaabili wennela  unnadi ;
raadhika unnadi ; 
swaami jADa EdI!? ;  || 
;
kommala paLLu unnawi - 
sonalu cippilu paLLu unnawi ;
tOTala latalu - lataagramulu ;
wanne cinnela puuwulu unnawi 
swaami kaanaraaDE bElaa ;  ||
;
eduru tennula parimaLammulu ; 
diSalannimTaa nimDi unnawi ; 
krishNA! needu raakatO saardhakyam ; 
needu sannidhini paripurNam ;
sakalam kaLa kaLala nikhilam paripuurNam - 
wEga raagadOyI ;  || 
;

దుందుభి, ఢక్కా మోతలు

కూడా కూడా క్రిష్ణుడుండెను ; 
డుమ్ డుమ్ డుమ్ ;
ధన్ ధన్ ధన్ ;
దుందుభి ఢక్కా మ్రోగుచున్నవి ;
దిక్కులు ఎనిమిది పిక్కటిల్లగా ; ||
;
చెట్లు పుట్టలు, నీరూ గాలీ ;
నింగీ నేలా ; ప్రకృతి యావత్తూ ;
ఆనందముల ఒత్తులు గైకొని ;
జిగేల్ జిగేల్ మని వెలుగులీనును ; ||
;
కన్నయ్య జతలో ఉన్న చోట ; 
ఆములాగ్రం మహిత మేదినికి ;
వైభవమే, వైభోగమే ; 
సదా మహితమౌ వైభవమే ; ||

=================== ; ;
;
kUDA kUDA krishNuDumDenu ; 
Dumm Dumm Dumm ;
dhann dhann dhann ;
dumdubhi Dhakkaa mrOgucunnawi ;
dikkulu enimidi pikkaTillagaa ; ||
;
ceTlu puTTalu, neeruu gaalee ;
nimgee nElaa ; prakRti yaawattuu ;
aanamdamula ottulu gaikoni ;
jigEl jigEl mani weluguleenunu ; ||
;
kannayya jatalO unna cOTa ; 
aamulaagram mahita mEdiniki ;
waibhawamE, waiBOgamE ; 
sadaa mahitamau waibhawamE ; ||

పదే పదే పిలుచు గోరింక

కృష్ణా ; గొరవంక పిలుచును పదే పదే ; 
సంగీత కళల గమ్యమును ఎరిగిన - 
చక్కని దొరవు నీవని నమ్మినవి గోరువంకలు, 
శుక శారికలు, మరి మైనాలు ; 
అవనిని - సంగీత కళల గమ్యమును ఎరిగిన దొరవని - 
నమ్మిన విహంగాళి హంగామా చూడుము కృష్ణా ;  ||
;
మొయిలు వీవనల కాంచి నెమళులు ; మౌనముగా కూర్చుని ఉన్నవి ;
మోహన మురళిని సవరించుము కృష్ణా! వర మోహన మురళీ సవరణలతో ;
సమ్మోదముల నాట్యములాడును ; మయూరి - మోహన నాట్యములాడును ;
విప్పార్చిన తమ పింఛముల - నెమలి కన్నులను ఇచ్చును నీకే ;
|| గీత గాన కళ గమ్యమును ఎరిగిన దొరవని - 
తెలిసిన విహంగాళి హంగామా చూడుము కృష్ణా ||
;
వేణురవళి మహిమ ఏమో - తన్మయుడాయెను పక్షిరాజు ; 
నీదు గళమున సుమ హారమ్ముల - తరళ సుమముల రేకులు కూడా ; 
కదలకుండగా, కసికందకుండగా - నెమ్మదిగా పయనించును గరుడుడు ; 
మదనమోహనా, పక్షివాహనా, విహంగాళి హంగామా చూడు ;
|| గీత గాన కళ గమ్యమును ఎరిగిన దొరవని - 
తెలిసిన విహంగాళి హంగామా చూడుము కృష్ణా || 
;
=======================; ;
;
 gorawamka pilucunu padE padE ; 
gorawamkalu, Suka Saarikalu ;
kaLala gamyamunu erigina dorawu ;
samgeeta kaLala gamyamunu erigina ;
cakkani dorawu niiwani namminawi  - 
gorawamkalu, Suka Saarikalu mari mainaalu ; 
awanini - samgeeta kaLala gamyamunu erigina 

dorawani ;; nammina wihamgaaLi
 hamgaamaa cumu kRshNA ;  ||
;
moyili weewanala kaamci nemaLulu -
maunamugaa kuurcuni unnawi ; 
maunamugaa kuurcunu unnawi ;
mOhana muraLini sawarimcumu kRshNA!
;
sammOdamula naaTyamulaaDunu ; 
mayuuri, mOhana naaTyamulaaDunu ; 
wippaarcina tama pimCamula -
nemali kannulanu iccunu neekE ; 
|| geeta kaLala gamyamunu erigina awani ;
telisina wihamgaaLi hamgaamaa cuuDumu kRshNA ||
;
wENurawaLi mahima EmO - 
tanmayuDaayenu pakshiraaju ;
needu gaLamuna suma haarammula ;
taraLa sumamula rEkulu kUDA ; 
kadalakumDagaa, kasikamdakumDagaa ; 
nemmadigaa payanimcunu garuDuDu ; 
madanamOhanaa, pakshiwaahanaa ; 
wihamgaaLi hamgaamaa cuuDu ; 
|| geeta kaLala gamyamunu erigina awani ;
telisina wihamgaaLi hamgaamaa cuuDumu kRshNA ;  ||

అటుకులు తూనికలు కొలతలు

అమ్మ మనసు ఊరకుండునా!? 
అరకొరగా మెతుకు మెతుకు గతికితేను ;
బిడ్డ తిండి చప్పరింపు మేరకే అయితేను ;  ||
;
చిటికెడంత వెన్న, జున్ను, అటుకులు - చాలునమ్మ వీడికి ;
గోరుముద్ద చాలులేమ్మ!" అంటాడు బాలుడు ;
నందగోపాలుడు - అమ్మ మనసు ఊరకుండునా!? ;  ||
;
బిడ్డ తిండి అరకొరగా మెసవితేను ;
త్రేన్పు వచ్చెనిదిగో - అని ;
ఉత్తుతిగ తేన్పు తేన్చి ;
బ్రేవ్ - అని అంటాడు కన్నడు ;
;
"గుప్పెడు అటుకుల కొలతలు ;
అపరిమితము సంపదలు చేసేటి నేర్పరి ;
సుదాముని నేస్తుడు మన అందరి క్రిష్ణయ్య ;  || 
;
=================;   ;
;
amma manasu uurakumDunaa!? 
arakoragaa metuku metuku gatikitEnu ;
biDDa timDi capparimpu mErakE ayitEnu ;  ||
;
ciTikeDamta wenna, junnu, aTukulu -
 - caalunamma weeDiki ;
gOrumudda caalulEmma!" amTADu baaluDu ;
namdagOpaaluDu - amma manasu uurakumDunaa!? ;  ||
;
biDDa timDi arakoragaa mesawitEnu ;
trEn pu waccenidigO - ani ;
uttutiga tE npu tEnci ;
brEw ani amTADu kannaDu ;
;
"guppeDu aTukula kolatalu ;
aparimitamu sampadalu cEsETi nErapri ;
sudaaamuni nEstuDu mana amdari krishNayya ;  ||

;

ఉత్తేజం, ప్రభాతం, చైతన్య ప్రభాసం

హర్షములను విరబూయించేటి - 
చక్కటి కళ - క్రిష్ణయ్యకు సొంతము ; 
మన క్రిష్ణయ్యకె సొంతము ; || 
;
ఆసాంతం ఈ విశ్వం ఆశ్వాసం ;
ఉల్లాసం, ఉత్తేజం - ఉత్సాహం ; 
ప్రాణి కోటి చేతనలో చైతన్యం ప్రభాసం ;
ప్రతి నిత్యం ప్రభాతం - ప్రభాసం ; || 
;
ప్రతి పదము* ఆట పాట నటనలు ;
ప్రతి పదము**, పెదవి పైన వెన్నెలయే ;
కల్ల కపటమెరుగనట్టి ఆరాధన ;
మానవతకు కారుణ్యం కట్టినట్టి పట్టము ; ||  
;
పదము* = feet ; 
పదము** word speeking ; 
;
======================;  ;

harshamulanu wirabuuyimcETi - 
- - cakkaTi kaLa ; 
krishNayyaku somtamu ; 
mana krishNayyake somtamu ; || 

aasaamtam ee wiSwam aaSwaasam ;
ullaasam, uttEjam - utsaaham ; 
prANi kOTi cEtanalO caitanyam prabhaasam ;
prati nityam prabhaatam - prabhaasam ; || 

చమత్కార చదరంగం

ఆట కదరా కృష్ణా! ఇది ఆట కదరా కృష్ణా!  
ఆడుచున్నది గోపి - చదరంగమాట ;
మాట మాట కు - మాటి మాటికి ;  
చతురులే ఆడుతూ, చతురతలు మెరయగా ; ||

1) "బంటును జరపర శౌరీ!"
     అన్నది రాధిక, వీనుల విందుగ ;
;
2) "నీదు బంటును నేనే కాదా!
      జరుగుచుంటి"ననె శ్రీ గిరిధారి.
;
3) "గజమును జరపితినిప్పుడు నేను!
      కానిమ్ము క్రీడను, కువలయదమనా!"
;
"గజ గామిని! సొగసు నడకలను ;
చూసిన ఏనుగు అడుగు ముందుకు ;
వేయగ నేర్వదు - అంకుశమ్ములు -
నీ ఓర చూపులు చేయును అదుపు"

4) "ఒంటె కదిలినది ఐ మూలకును."
ముని పంటను నొక్కిన నవ్వుల పంట ; 
;
"ఒంటిగ నా ఒంటె - నడవ నేర్వదు."
తుంటరి కృష్ణుని జవాబులె తంటా ;
;
5) "తురగ వల్గనము అదుపు లేదు నియంత్రణ ; 
అతివ ఎత్తులకు చిత్తు నేనిక,
నీదు చిత్తము! నాదు భాగ్యము!
చిత్తం, చిత్తం!" 
చిలిపి వాక్కులవి చిద్విలాసునివి ; 

6) "చిత్తమును కుదురుగా నిలిపి, కృష్ణుడా! 
మంత్రిని ఐనా ముందుకు కదుపుము."
;
7) "కరణేషు మంత్రీ! - నిన్ను కని ఈ వేళ
దాగుకొనిరి ఇట అమాంతమ్ముగా అమాత్యవర్యులు ;
;
గోముగ గోపిక పలుకుల తళుకులు ;
గోవిందుని వాక్కులు రత్నప్రభలు ;
;
జగడములు అనిపిస్తు - ఉభయుల వాదములు ; 
ఆ జంట ఊసులు -  ఎల్ల జగములకు శ్రీరామ రక్ష ;
;
Chess game Krishna Gopika 

భద్రమైన ఆశ్రయం దొరికింది

ఆరాధన ప్రతిరూపం , 
అనురాగం ప్రతిరూపం ;
రాధామణి ఈమెయే ;  || 
;
కృష్ణ భావ లతిక ;  
ప్రేమ తిలక అరుణిమా -
భాష్య - రాగ రాగిణి, 
మమతానురాగ రాగిణి ;  || 
;
రాధామణి నెన్నుదుటను - రాజిల్లుచున్న తిలకము ;
విరాజిల్లు తిలకము -  ఆ దివ్య తిలకమ్మున ; 
కుంకుమ పూ వన్నియలకు - దొరికె భద్ర ఆశ్రయం ;  ||
;
=====================,

aaraadhana pratiruupam , 
anuraagam pratiruupam ;
raadhaamaNi eemeyE ;  || 
;
kRshNa bhaawa latika ;  
prEma tilaka aruNimaa ;
bhaashya - raaga raagiNi, 
mamataanuraaga raagiNi ;  || 
;
swarNa waikumTha nagari - 
weeDi iTula ; 
iTu waccina lakshmiwO ; || 
;
raadhaamaNi nennuduTanu - 
raajillucunna tilakamu ;
wiraajillu tilakamu - 
aa diwya tilakammuna ; 
kumkuma puu wanniyalaku - 
dorike bhadra Asrayam ;  ||
;