Friday, April 18, 2014

పద్ధెనిమిది బస్తీలు

జైన వ్యాప్తి, కర్ణాటకరాష్ట్రమునకు అద్భుత శిల్ప, సాహిత్య సంపదలను అందించినది.
మూడబిదురు మున్నగు చోట్ల 18 బసిడి లు ప్రాచీన కాలములో ఏర్పడినవి.
మూడు = తూర్పు దిక్కు; బిదురు = వెదురు/ బొంగు;
అలనాడు వెదురు వనములు ఎక్కువగా పెరిగిన ప్రాంతాలు కాబట్టి ఈ ఊరికి అనే పేరు వచ్చింది.

**************,
వింధ్య గిరిలలోని శ్రావణబెళగొల- వద్ద "గో మఠేశ్వర" జైన పుణ్య మూర్తి.
"The White Pond of SrawaNa"  శ్రమణుకుల తెల్లని చెరువు/ మడుగు- అని భావము.
భారీ ఏకశిలావిగ్రహమములో ప్రపంచములో స్థానం ఆర్జించినది.

(బెల = తెల్లని; తెల్లని :
వెల్ల వేయుట , వెలవెల బోవుట, వెలుగు, వెలుతురు -
మున్నగు తెనుగు మాటలకు మూల ధాతువు)

వీర భైరవ, వీర పాండ్య మున్నగు రాజులు ఈ సీమలలో కట్టించిన కట్టడాలు సౌందర్య ప్రతీకలు.
मूलसंघ జైనుల ప్రధాన విశ్రాంతిమందిరములు.
జైన తీర్ధంకరులు 12 AD లో రచించిన తాళపత్రములు అపురూపమైనవి.
వానిని "ధవళ పత్రములు" ( White Texts ) అని పిలుస్తున్నారు,
అవి నేటికీ భద్రముగా ఉన్నవి.

**************,

కర్కాల్ :-

పాండ్య నగరి, కరికల్లు, కర్కాల- అనే నామ క్రమములు ఈ కర్కాల్ బస్తీవి.        
ప్రసిద్ధమైన వేణుగోపాలుని కోవెల ఉడిపి కి దగ్గరలో ఉన్నవి.
కర్కాల అనగా - తుళు, కన్నడములలో "నల్లరాయి" అని అర్ధం.
 వీర భైరవ, వీర పాండ్య మున్నగు రాజులు ఈ సీమలలో కట్టించిన కట్టడాలు సౌందర్య ప్రతీకలు.
ప్రసిద్ధమైన వేణుగోపాలుని కోవెల ఉడిపి కి దగ్గరలో ఉన్నవి మూడబిదురు, కర్కాల.
కర్కాల అనగా - తుళు, కన్నడములలో "నల్లరాయి" అని అర్ధం.

బస చేసే వసతి కలిగినవి “బసడి” అనవచ్చును.
వీరపాండ్య చక్రవర్తి స్థాపించిన “బాహుబలి” విగ్రహము సుప్రసిద్ధమైనది.
కర్కాల గ్రామములోని పెనుశిలపైన ఈ మూర్తి నెలకొని ఉన్నది.

**********************,

{కర్కాల లో ప్రసిద్ధ కన్నడ కవి ముద్దన జన్మించారు.
మునిమాణిక్యం తెలుగు సాహిత్యానికి "కాంతం కథలు" అమ్దిమ్చారు.
అలాగే ముద్దన సృజన "మనోరమ" కన్నడములో వాసికెక్కినది.}

***********************
శీర్లల్ village 

కొత్తగా ప్రతిష్ఠ చేసిన విగ్రహములకు "కాలాభిషేకము", "మహా కాలాభిషేకము" ఇత్యాది కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తారు.
భగవాన్ ఆది నాధ, భరత్, బాహుబలి ల భారీ విగ్రహములను శీర్లల్ పల్లెలో శాస్తోక్తముగా ప్రతిష్ఠించినారు.
శీర్లల్ పల్లె వద్ద 2013 ఫిబ్రవరిలో "కాలాభిషేకము", "మహా కాలాభిషేకము" భక్తులు
పదికాలాలపాటు అందరికీ గుర్తు ఉండేలా చేసారు.
శీర్లల్ కుగ్రామములో శ్రీ అనంత నాధ స్వామి బసడి 400 ఎకరములలో ఉన్నది.

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

#1) basa chEsE wasati kaliginawi “basaDi” anawachchunu.
2) weerapaamDya chakrawarti sthaapimchina “baahubali” wigrahamu suprasiddhamainadi. karkaala graamamulOni penuSilapaina I mUrti nelakoni unnadi.
3) bhagawaan aadi naadha, bharat,/ la bhaarii wigrahamulanu SAstOktamugaa pratishThimchinaaru.

kottagaa pratishTha chEsina wigrahamulaku "kaalaabhishEkamu", "mahaa kaalaabhishEkamu" ityaadi kaaryakramaalanu nirwahistaaru.
Siirlal palle wadda 2013 phibrawarilO "kaalaabhishEkamu", "mahaa kaalaabhishEkamu" bhaktulu padikaalaalapaaTu amdarikii gurtu umDElaa chEsaaru.
uDipi mamDalamulOni mamguLUru 70 ki. em. duuraana unna  samiipamlO unna graamamu idi.
Siirlal kugraamamulO SrI anamta naadha swaami basaDi 400 ekaramulalO unnadi.  mastakaabhishEkamu" jariginawi.#

{Tags:- 18 బసిడి, 18 Basidis ;
MuuD bidri , Shiirlal willage, 70 KM fram UDupi }
;
సేకరణ;  చైత్ర కోణమానిని

No comments:

Post a Comment